Boekentip: Venus is geen vamp; Het vrouwbeeld in 35.000 jaar venuskunst

Venus is geen vamp

Het vrouwbeeld in 35.000 jaar venuskunst

In dit boek maakt Annine van der Meer een eind aan het geseksualiseerde, gedemoniseerde en patriarchale beeld van de oervrouwe. Ze rekent af met het vrouwloze beeld van de prehistorie zoals de vaderlandse geschiedenis ons voorschotelt. Als een ware pionier brengt Annine van der Meer orde in de chaos van de venuskunst, de sacrale voorchristelijke vrouwelijke kunst die te maken heeft met leven, dood en wedergeboorte. Aan de hand van zo'n 1000 afbeeldingen laat ze zien dat er geen sprake is van chaos, maar van een coherente symbooltaal die universeel en mondiaal is. Dat vrouwelijke kunst - in tegenstelling tot mannelijke kunst - in grote hoeveelheden is vervaardigd volgens een uniform standaardmodel, dat over vele millennia is overgeleverd. Het bewijs wordt geleverd dat vrouwelijkheid gerespecteerd is en centraal heeft gestaan zonder daarbij de balans met het mannelijke in de oude egalitaire samenlevingen te verstoren.
Dit boek bestaat uit twee delen. In deel 1 brengt Annine van der Meer de venuskunst in kaart met een typologie en classificatie van soorten en stijlen. Varianten en lichaamshoudingen plaatst ze in een chronologisch kader tegen de achtergrond van een complexer wordende samenleving. De kunst spiegelt de cultuur en de man-vrouwverhouding in die cultuur. Over de hele linie laat de venuskunst een verharding en militarisering van de samenleving zien, waarin de positie van de vrouw en dus het vrouwbeeld verslechtert.
Deel 1 behandelt de periode 35.000 tot 10.000 v. Chr. - vanaf het moment dat de vroeg-moderne mens zich in Europa verspreidt tot het moment dat de laatste ijstijd afloopt en de overgang van jagen en voedselverzamelen naar landbouw inzet.
Deel 2 behandelt verschillende thema's en de bijbehorende symbolen per cultuur en chronologisch vanaf 10.000 v. Chr. tot het jaar 0 aan de orde. Thema's die aan de orde komen zijn Venus' vormen en getallen, haar lievelingsplekken, haar partnerdieren, geliefde bomen en planten, opvallendste lichaamsdelen, favoriete kleding, hoofdtooi en uitrusting, en kenmerkende lichaamshoudingen. Tot slot is er aandacht voor de christelijke Maria, die veel van Venus' symbooltaal meeneemt naar de christelijke periode.

Met 'Venus is geen vamp, het vrouwbeeld in 35.000 jaar venuskunst' krijgen we een verloren deel van onze geschiedenis terug.

Dr. Annine van der Meer (1953) is godsdiensthistoricus en theoloog. Zij promoveerde in 1989 bij professor Gilles Quispel. Zij is oprichter, voorzitter en docent van Academie PanSophia, kenniscentrum matriarchaat en eenheidsbewustzijn, die zich onder meer richt op het herontdekken van de vrouwelijke god, de vrouwelijke waarden en de bijdrage van vrouwen in oude en eigentijdse culturen. Zij schreef eerder 'Van Venus tot Madonna, een verborgen geschiedenis' en 'Van Sophia tot Maria, de wedergeboorte van de verborgen Moeder in de 21e eeuw'.
Recensie(s)

Deze rijk geillustreerde, lijvige uitgave is een gedreven geschreven interdisciplinaire reconstructie van het vrouwbeeld in 35.000 jaar venuskunst via de archeologie, symbolische antropologie, kunstgeschiedenis, etnologie, mythologie, godsdiensthistorie en volkskunde. De auteur, zelf godsdiensthistorica en theologe, greep de vondst van de Venus van Hohle Fels eind 2008 en de eenduidig-patriarchale seksualisering/demonisering ervan in de media aan om net als in haar ander werk een bres te slaan voor het verborgen vrouwelijke in de geschiedenis, in dit geval een mens-/vrouwvriendelijke verbeelding van Venus. Het vormt in feite een geactualiseerdere uitwerking, met rijkere illustratie en verbeterde typologisering, van haar eerdere uitgave 'Van Venus tot Madonna'. Deel een bevat typologie/classificatie van venuskunst tot 10.000 v. Chr., lopend van verering tot verachting door mannen. Deel twee (lopend tot het jaar 0) behandelt haar symboolaspecten (vormen, getallen, partnerdieren, favoriete kleding en flora), afgesloten met die van de christelijke Maria. Voor een breed publiek. Met register.